Structuur aanbrengen bij kinderen met een beperking

We hebben allemaal, bewust of onbewust, een vorm van structuur nodig. Het geeft ons houvast en zorgt ervoor dat we grotendeels weten wat we allemaal moeten doen en hoe we dat gaan doen. Voor kinderen is structuur ook enorm belangrijk, vaak nemen wij als ouders onze kinderen mee in de dagelijkse routine. De kinderen accepteren dat meestal vanzelf en maken het hun eigen routine. Maar werkt dat ook zo “makkelijk” als je kindje een beperking heeft?

ELK KIND, EN ELKE BEPERKING, IS ANDERS.

Ik heb geen instant methode om je te helpen bij het aanbrengen van structuur bij je kindje met een beperking. Elk kindje en elke beperking is namelijk anders. Wat voor het ene kindje goed werkt, kan voor het andere kindje (met dezelfde beperking) juist voor meer chaos onduidelijkheid zorgen. Daarom is het altijd belangrijk dat je goed naar jouw kindje kijkt. Waar reageert hij goed op? En wat zorgt er juist voor een overload aan prikkels? 

HET DUURT ALLEMAAL NET EVEN WAT LANGER.

Uit eigen ervaring weet ik dat het aanleren van een vaste routine bij een kindje met een beperking niet zonder slag of stoot gaat. En het duurt soms gewoon echt heel lang voordat de structuur geaccepteerd word. In ons geval had dat vooral met onduidelijkheid te maken. Wanneer je aan de buitenkant niet kunt zien dat er sprake is van een beperking, dan overschat je de mogelijkheden en de mate van begrip van je kindje al snel. Ja, zelfs jij als ouder hebt het niet altijd altijd door als je te veel van je kindje verwacht. Zodra je aan je kindje merkt dat het allemaal niet goed binnenkomt, dan kun je vaak weer opnieuw beginnen. Vaak voelt het bij je kindje niet goed en zal hij daardoor weerstand bieden. Dan kun je het beste opnieuw beginnen, en dan net even op een andere manier. 

STRUCTUUR AANBRENGEN BIJ KINDEREN MET EEN BEPERKING.

 

Oké duidelijk. Structuur aanbrengen is belangrijk, maar hoe doe je dat dan? En waar moet je allemaal rekening mee houden? 

 

Je hoeft eigenlijk alleen rekening houden met jouw eigen mogelijkheden en met de mogelijkheden van je kindje. Natuurlijk moet je kijken naar wat je kindje aankan, maar houd ook zeker rekening met jezelf. Want als jij op je tenen moet lopen bij het aanleren van structuur volgens een bepaalde methode, dan gaat dat niet werken. Je kindje voelt, hoe groot of klein ze ook zijn, heel goed aan of jij gespannen of juist ontspannen bent. Kies daarom voor een manier die voor jullie allebei werkt. Is die manier er niet? Dan creëer je die zelf. Probeer uit wat er in je op komt. Zo heb ik regelmatig een gek dansje gedaan om een activiteit voor en met Nadia af te sluiten. Voor anderen was dit een rare en stomme manier, maar voor ons werkte het. 

1 ding wat je zult merken, en wat niet anders is als bij het aanleren van structuur bij elk ander kind, dat je handelingen tot in den treuren zult moeten herhalen. Zo zijn wij maanden bezig geweest om Alyssa aan te leren dat ze met een busje naar het dagcentrum gaat. Dat klinkt misschien een beetje nutteloos, want wat maakt het uit of ze met een busje gaat.. Nou, dat maakt heel veel uit! Als ze niet weet dat ze met een busje gaat, dan zie je dat ze er niks van snapt.. ga ik met de auto? of met de fiets? of blijf ik thuis? En als zij het niet snapt, dan weet ze niet wat ze met zichzelf aan moet. Sneu voor haar en, tja laten we eerlijk zijn, vervelend voor ons. 

HULPMIDDELEN VOOR HET AANBRENGEN VAN STRUCTUUR.

Natuurlijk zijn er diverse hulpmiddelen die je in kunt zetten bij het aanbrengen van structuur. Het ligt aan je voorkeur (digitaal of juist niet) en het ontwikkelingsniveau van je kindje welke hulpmiddelen geschikt zijn. Een planbord is voor (bijna) alle leeftijden en ontwikkelingsniveau’s een goed hulpmiddel. Voor de grote kinderen, die kunnen lezen en de woorden ook echt begrijpen, kun je een planning uitschrijven eventueel met verschillende kleuren (bijvoorbeeld groen voor school/blauw voor binnenactiviteit enz.) Er zijn ook speciale agenda’s voor kinderen en volwassenen die wat extra hulp kunnen gebruiken bij het aanbrengen van structuur. 

Voor jongere kinderen is het gebruik van pictogrammen of, als die nog te moeilijk zijn, foto’s het handigste voor op een planbord. Zo hebben wij heel lang pictogrammen gebruikt om de dag overzichtelijk te maken voor Nadia. Op sclera.be vind je onwijs veel pictogrammen die je kunt gebruiken voor het overzichtelijk maken van de dag. Je kunt het zo gek nog niet bedenken of er is een pictogram voor.

Voor Alyssa word er gebruik gemaakt van foto’s, pictogrammen zijn voor nu nog te lastig omdat ze niet begrijpt wat de bedoeling is van zo’n plaatje. De foto’s, in combinatie met een gebaar en een korte zin, werken prima. Zo weet ze precies wat er gaat gebeuren. Het enige wat ze niet weet is hoelang een activiteit precies duurt. Al moet ik zeggen dat ze soms heel goed aanvoelt dat het tijd is om een activiteit af te sluiten en iets anders te gaan doen.

ADEM IN, ADEM UIT..

Zoals ik net al aangaf kan  het aanleren van structuur bij kinderen met een beperking echt een langdurig traject zijn. Er zullen misschien best momenten zijn dat je moe bent en denkt.. “fuck it, dan maar gewoon chaotisch”, maar echt.. zodra jullie samen die structuur hebben gevonden zul je merken waar je het voor gedaan hebt. Dan zul je merken dat er meer rust en duidelijkheid is bij je kindje en dus bij jouzelf ook. 

 

Hoe zorg jij voor structuur, voor jezelf of voor de kids?

 

Volg je mij al op social media? Je kunt mij vinden op Facebook, Instagram en Twitter